در شلوغ بازيهاي سياسي و در گرماگرم انتخابات همكاري هاي جالبي بين وارد كنندگان بي رويه برنج هاي خارجي و رسانه هاي تبليغاتي در داخل كشور صورت گرفت كه با فريب افكار عمومي جايي براي برنج هاي وارداتي در سطح وسيع باز كنند و به اصطلاح به شدت توي سر برنج هاي داخلي بخصوص ارقام پر كيفيت طارم بزنند. در تاريخ هيچ كشوري اين همه بر عليه مردم آن كشور توسط يك عده سودجو و از خدا بي خبر رفتاري تا اين حد ناجوانمردانه صورت نمي گيرد كه توليدات داخلي روي دست مردمش باقي بماند و توليد كنندگان دچار ورشكستگي، فقر و فاقه شده و قدرت توليد را از دست داده و اميد به پيشرفت در آنها به شدت كم بشود ولي عده اي به درآمدهاي سرشار رسيده و ذهنيت و ذائقه مردم را براي مصرف توليدات به نفع خارجي ها تغيير بدهند.

در سياست هاي دولتمردان در همه دنيا تغيير ذائقه ها بسيار كند و در حد ضرورت انجام مي گيرد و آنهم بيشتر اقشار مرفه و بي درد و شكم گنده مشمول اين موارد مي شوند. اخباري كه از شمال كشور يعني قطب توليد برنج در استان هاي مازندران و گيلان داريم حاكي از آن است كه در سال گذشته مقادير قابل توجهي از توليدات برنج بر روي دست توليد كنندگان مانده و توليدات سال جاري نيز بر آن اضافه شده و خريداري براي آنها وجود ندارد ولي در عوض برنج هاي مجهول الهويه هندي تمام بازار را پر كرده و پس از فشارهاي زيادي كه آورده شد و دلايلي كه براي محصول تراريخته بودن (ژنتيكي) آنها وجود داشت، و احتمال خساراتي كه مصرف اين محصولات به انسان وارد مي كند و شايعه سرطانزا بودن آنها آورده شد، به شدت از تعداد و ميزان خريد اين انواع از برنج كم شده و صدا و سيما نيز موظف به خودداري از تبليغ بيشتر آن شده است. اما در حاشيه ديدار دو تيم پرسپوليس و راه آهن (شايد در ساير ديدارها هم) تبليغات برنج ... همچنيان وجود داشت كه بالضروره و به طور غير مستقيم از طريق صدا و سيما به اين طريق تبليغات همچنان ادامه دارد. مگر مي شود بر روي درآمدهاي 5-6 ميليارد توماني حاصل از اين تبليغات چشم پوشيد؟

اينكه آيا ادعاي مدعيان مبني بر سرطانزا بودن برنج هاي دانه بلند و تراريخته ژنتيكي درست است يا نه مسئله پيچيده علمي است كه بر اهل دانش و فن است كه از لحاظ بهداشتي و تغذيه اي آن را اثبات نمايند. در دنيا براي جلوگيري از فريب مردم چسباندن برچسب مربوط به تراريخته بودن اين محصولات اجباري شده است تا فرد با شناخت قبلي اقدام به مصرف آن نمايد. اين نوشته به دنبال اثبات مضر بودن يا بي خطر بودن اين نوع محصولات نيست ولي به دنبال اين مطلب است كه سودجويان دم چه كساني را در وزارت بازرگاني و بالاتر مي بينند كه اينگونه بي محابا اقدام به واردات مي نمايند و از چه اهرمهايي براي انجام اين خيانت ها استفاده مي كنند؟

رعايت استانداردها در واردات كالاها امري بسيار ضروري است و مبادي ورودي هر كشوري تحت عنوان گمرك مسئول كنترل تطابق محصولات وارداتي با استاندارد مورد نظر كشور مربوطه مي باشد. در اين رابطه كشورها بر روي ورود محصولات گياهي حساسيت بيشتري نشان مي دهند و سختگيري ها در اين رابطه به مراتب بيشتر است. علي الخصوص وقتي كه اين محصول با غذا ارتباط داشته و مورد مصرف مستقيم انسان و يا حتي دام باشد. بررسي ميزان باقيمانده سم يا مواد خطرناكي مثل غلظت برخي از قارچ ها و باكتري ها اوج حساسيت را در واردات محصولات گياهي حتي به مقدار كم ايجاد مي كند.

به ياد دارم كه وقتي براي ادامه تحصيل براي اولين بار وارد فرودگاه شهر آدلايد كشور استراليا شده بودم در حاليكه به دليل طول سفر بشدت خسته بوديم و با داشتن فرزندان كوچك اين امر سخت تر نيز بود و قاعدتاٌ افراد دلسوز و احساساتي استراليايي بايد امر ترخيص را خيلي سهل تر مي گرفتند، به دليل همراه داشتن چند بسته زرشك و ... كه براي مصرف خوراكي شخصي به همراه برده بوديم، مدت بيش از دو ساعت ما را معطل كرده بودند تا پس از سوال و پرسش از مبادي مختلف به درجه اي از اطمينان كه براي محيط زيست، انسان و اكوسيستم آنها خطري را در پي نخواهد داشت به ما اجازه ترخيص را دادند.

حال اينهمه برنج با سابقه اي كه در اروپا و بسياري از نقاط جهان بر عليه مصرف آنها وجود دارد، چگونه بدون مزاحمت و در حجم وسيع به بازار ايران وارد مي شود و به راحتي مورد مصرف مردم قرار مي گيرد از چه رانتي برخوردار است خدا مي داند؟ سوال اينجا است كه آيا دستگاههاي نظارتي بر اين امر نظارتي ندارند؟ آيا دولت خساراتي را كه متوجه كشاورزان و توليد كنندگان داخلي نموده را مورد بررسي قرار داده و راهي براي جبران آن پيشنهاد داده است؟ كشاورزي كه تمام زندگي اش براي تامين ساير نيازمندي هاي سالش با فروش همين محصول توليدي تامين مي شود چگونه سر پاي خود بايستد و آبرومند به زندگي خود ادامه دهد؟

از كدام بخش از زندگي محقرانه خود بايد بزند تا بتواند كشان كشان خود را به موقعيت درآمدي جديد در سال بعد برساند تا از خجالت و شرمندگي در برابر زن و فرزند خود بيرون بيايد؟ واقعاً تحمل ادامه زندگي توام با فقر و فاقه براي اين قشر بسيار سخت است و با افزايش نرخ هزينه هايي نظير كارگر، نشاء، سم و كود و آب بهاء و درو و خرمن كوبي و شالي كوبي، كه هزينه هاي توليد به شدت افزايش يافته (به طوري كه كارگر 20 الي 25 هزار توماني سا گذشته امسال با نرخ بين 40 الي 40 هزار تومان در روز به كار گرفته شدند) و خسارات ناشي از بارندگي هاي زودهنگام تابستانه نيز كه بر كشاورز تحميل شده، چگونه براي كشاورزان امكان پذير است؟

كشاورزي را سراغ دارم كه در سال گذشته 2 تن از محصول توليدي (برنج طارم) خود را نتوانسته به فروش برساند و امسال كشاورز ديگري را سراغ دارم كه به دليل عدم استقبال بازار از خريد برنج طارم بيش از 4-5 تن از محصول برنج سفيد توليدي خود را در شرايطي سخت در داخل اتاق پذيرايي خود نگهداري مي كند تا كيفيت آن تغيير نيابد و شايد براي آن مشتري مناسبي پيدا شود. اين در حالي است كه كلي بدهي بانكي و بازاري براي توليد محصول دارد كه او را مجبور به فروش به ضرر و تحمل خسارت مي كند.

در بررسي هايي كه براي پيدا كردن مسئول اين وضعيت شده هر دستگاهي ديگري را مسئول مي داند و دستگاه وزارت بازرگاني نيز مسئول اين امر را به قانون مجاز بودن واردات از طريق مرزنشينان نسبت مي دهد. واقعاً اگر مسئله همين است و آمارهاي واردات درست عرضه مي شود، چرا بررسي لازم و دقيق و صادقانه به عنوان يكي از مواردي كه خسارات اجتماعي زيادي را به قشر كشاورز و توليد كنندگان داخلي وارد آورده صورت نمي گيرد و از كنار مسئله بي خيال و به آرامي عبور مي كنند؟

دکتر غلامعلی رنجبر
عضو هیات علمی دانشگاه